Quy trình Vận hành Tiêu chuẩn (SOP) này được thiết lập để hướng dẫn chi tiết công tác đánh bóng và phục hồi cầu thang bằng đá. Cầu thang granito không chỉ là một phần cấu trúc quan trọng trong nhiều công trình mà còn đóng góp đáng kể vào giá trị thẩm mỹ và sự sang trọng của không gian.
Tuy nhiên, qua thời gian sử dụng, bề mặt cầu thang granito không tránh khỏi việc bị mài mòn do lưu lượng di chuyển, trầy xước do va đập hoặc ma sát, ố bẩn do hóa chất hoặc tác nhân môi trường, dẫn đến việc mất đi độ bóng và vẻ đẹp tự nhiên vốn có. Việc bảo dưỡng và phục hồi không đúng cách không những không cải thiện được tình trạng mà còn có thể gây hư hại thêm cho bề mặt đá.
SOP này được biên soạn dựa trên việc nghiên cứu các quy trình, kỹ thuật và kinh nghiệm thực tiễn từ các nguồn tài liệu chuyên ngành và các trang web uy tín tại Trung Quốc – một quốc gia có nhiều kinh nghiệm trong việc khai thác và xử lý đá tự nhiên. Quy trình đặc biệt chú trọng vào phương pháp tiếp cận theo định hướng quy trình, đảm bảo mỗi bước được thực hiện một cách nhất quán và có kiểm soát. Đồng thời, SOP nhấn mạnh việc phân tích và giải quyết nguyên nhân gốc rễ của các vấn đề bề mặt (như trầy xước, ố mờ) thay vì chỉ xử lý các biểu hiện bên ngoài.
Mục tiêu của SOP là cung cấp một bộ hướng dẫn chuẩn hóa, giúp đội ngũ kỹ thuật viên thực hiện công việc đánh bóng cầu thang granito một cách chuyên nghiệp, hiệu quả, đạt được chất lượng bề mặt hoàn thiện cao nhất, đồng thời đảm bảo an toàn lao động và tối ưu hóa việc sử dụng vật tư, thiết bị. Việc tuân thủ nghiêm ngặt quy trình này sẽ góp phần khôi phục và duy trì vẻ đẹp bền lâu cho cầu thang granito, nâng cao giá trị cho công trình.
QUY TRÌNH ĐÁNH BÓNG VÀ PHỤC HỒI CẦU THANG GRANITO CHUẨN – UPDATE tháng 4/2025
Mã tài liệu: SOP-GRANITE-STAIR-POLISH-001
Phiên bản: 1.0
Ngày ban hành: 31/03/2025
Người soạn thảo: [Tên/Bộ phận]
Người phê duyệt: [Tên/Chức vụ]
Mục đích:
- Quy định các bước tiêu chuẩn để đánh bóng, phục hồi độ bóng và xử lý các khuyết tật bề mặt (trầy xước, ố mờ) cho cầu thang làm bằng đá granito.
- Đảm bảo chất lượng đồng nhất, hiệu quả và an toàn trong quá trình thi công.
- Xác định và giải quyết nguyên nhân gốc rễ gây hư hỏng bề mặt đá.
Phạm vi áp dụng:
- Áp dụng cho tất cả các hoạt động đánh bóng, bảo dưỡng và phục hồi cầu thang granito tại Đà Nẵng.
- Áp dụng cho các kỹ thuật viên, giám sát viên và nhân viên liên quan đến công việc này.
Trách nhiệm:
- Kỹ thuật viên: Tuân thủ nghiêm ngặt quy trình, sử dụng đúng dụng cụ và hóa chất, đảm bảo an toàn lao động và chất lượng công việc.
- Giám sát viên: Hướng dẫn, kiểm tra việc tuân thủ SOP, đánh giá chất lượng cuối cùng, đảm bảo an toàn chung.
An toàn và Trang bị Bảo hộ Cá nhân (PPE):
- Bắt buộc: Kính bảo hộ, khẩu trang chống bụi (ưu tiên loại có bộ lọc phù hợp), găng tay chống thấm/chống hóa chất, ủng bảo hộ (chống trơn trượt, chống thấm nước), quần áo bảo hộ.
- Cảnh báo an toàn:
- Luôn kiểm tra tình trạng máy móc, dây điện trước khi sử dụng.
- Sử dụng máy mài/đánh bóng với nước để giảm bụi và làm mát.
- Cẩn thận nguy cơ trơn trượt do nước và hóa chất trên sàn.
- Đặt biển báo khu vực đang thi công.
- Đảm bảo thông gió tốt khi sử dụng hóa chất.
- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng hóa chất và tuân thủ các biện pháp phòng ngừa.
Dụng cụ và Vật liệu:
- Máy mài/đánh bóng sàn (loại cầm tay hoặc máy chuyên dụng cho cầu thang).
- Máy hút bụi/nước công nghiệp .
- Đĩa mài kim cương các cấp độ grit khác nhau (ví dụ: 50, 100, 200, 400, 800, 1500, 3000). Chọn grit khởi đầu dựa trên tình trạng đá.
- Pad đánh bóng (ví dụ: pad len thép, pad trắng/đỏ).
- Hóa chất đánh bóng granito hoặc bột đánh bóng.
- Hóa chất vệ sinh đá trung tính.
- Hóa chất chống thấm/phủ bóng .
- Keo vá đá đồng màu (nếu cần xử lý vết nứt, khe hở).
- Băng keo che chắn, tấm bạt che phủ.
- Xô, cây lau, khăn sạch, bàn chải.
- Đèn pin (để kiểm tra bề mặt).
- Máy đo độ bóng (nếu có).
Vật liệu mài
Chất lượng của vật liệu mài ảnh hưởng trực tiếp đến độ bóng cuối cùng. Theo nghiên cứu, vật liệu mài granite chất lượng cao thường có thành phần:
- Oxit nhôm (Al₂O₃): 5-20%
- Oxit thiếc (SnO₂): 5-25%
- Oxit crom (Cr₂O₃): 25-45%
- Nhựa phenolic: 15-35%
- Nhựa epoxy: 10-15%
Vật liệu mài này có thể tạo độ bóng ổn định trên 85° và có tuổi thọ cao.
Chất đánh bóng
Chất đánh bóng chuyên dụng giúp tăng đáng kể độ bóng của bề mặt đá granite. Một công thức hiệu quả bao gồm:
- Hỗn hợp nano silica dioxide với sulfua và polymer
- Chất hoạt động bề mặt, dầu silicon và nước khử ion
- Diethylene glycol monoethyl ether và rượu C12-13 ethoxylate
- Copolymer acrylic
Sử dụng chất đánh bóng trung tính này giúp tránh hiện tượng ố vàng và có thể đạt độ bóng lên tới 120°.
Quy trình Đánh Bóng Và Phục Hồi Cầu Thang Đá Mài Granito – Cập Nhật T4/2025
Giai đoạn 1: Chuẩn bị
- Khảo sát hiện trạng: Kiểm tra kỹ lưỡng bề mặt cầu thang granito. Xác định các vấn đề: Mất độ bóng, trầy xước, ố vàng, vết bẩn, nứt vỡ, mẻ cạnh.
- Phân tích Nguyên nhân:
- Tại sao đá bị mờ/mất bóng? Do lưu lượng đi lại cao? Do sử dụng hóa chất tẩy rửa sai (axit/kiềm mạnh)? Do bảo dưỡng không đúng cách? Do đá bị mài mòn tự nhiên? Do ảnh hưởng từ môi trường (ví dụ: độ ẩm cao gây “vết nước” hoặc “phấn hóa”)?
- Tại sao có vết xước? Do kéo lê vật nặng? Do cát bụi dưới đế giày?
- Tại sao có vết ố? Do đổ tràn chất lỏng không xử lý kịp? Do đá không được chống thấm tốt? Do rỉ sét từ vật kim loại hoặc từ chính thành phần sắt trong đá?
- Lập kế hoạch xử lý: Dựa trên tình trạng và nguyên nhân, xác định quy trình mài (số lượng grit, loại grit bắt đầu) và hóa chất cần dùng.
- Che chắn: Dùng băng keo và bạt che phủ kỹ các khu vực xung quanh (tường, lan can, đồ nội thất) để tránh bụi bẩn và hóa chất văng bắn.
- Vệ sinh sơ bộ: Quét hoặc hút sạch bụi bẩn, cát sỏi trên bề mặt cầu thang. Nếu có vết bẩn cứng đầu, dùng hóa chất vệ sinh trung tính để làm sạch trước.
Giai đoạn 2: Mài Phá/Mài Thô (Nếu cần thiết)
- Áp dụng khi bề mặt đá bị trầy xước sâu, mấp mô hoặc cần loại bỏ lớp phủ cũ.
- Sử dụng đĩa mài kim cương có grit thấp (ví dụ: 50, 100, 200).
- Luôn thực hiện mài ướt, cấp nước vừa đủ.
- Di chuyển máy đều tay, theo chiều ngang hoặc dọc, đảm bảo mài phẳng bề mặt.
- Sau mỗi cấp grit, hút sạch bùn đá và kiểm tra bề mặt.
Giai đoạn 3: Mài Tinh/Mài Mịn
* Tiếp tục mài với các đĩa kim cương có grit cao dần (ví dụ: 400, 800, 1500).
* Mục đích: Loại bỏ các vết xước do quá trình mài thô, làm mịn bề mặt đá.
* Luôn mài ướt và hút sạch bùn đá sau mỗi cấp grit.
* Kiểm tra kỹ để đảm bảo các vết xước của grit trước đã được loại bỏ hoàn toàn trước khi chuyển sang grit cao hơn.
Giai đoạn 4: Đánh bóng
- Sử dụng đĩa mài grit rất cao (ví dụ: 3000) hoặc chuyển sang pad đánh bóng.
- Sử dụng hóa chất/bột đánh bóng granito theo tỷ lệ và hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Dùng máy đánh bóng với tốc độ phù hợp (thường cao hơn tốc độ mài).
- Di chuyển máy đều tay cho đến khi đạt được độ bóng mong muốn. Quá trình này thường tạo ra nhiệt ma sát, cần kiểm soát lượng nước phù hợp để tránh “cháy” bề mặt đá.
- Có thể cần lặp lại quá trình đánh bóng ở một số khu vực để đạt độ bóng đồng đều.
Giai đoạn 5: Vệ sinh và Hoàn thiện
- Vệ sinh kỹ: Dùng máy hút nước hút sạch toàn bộ hóa chất và nước bẩn còn sót lại. Lau lại bằng nước sạch và khăn sạch, đảm bảo không còn cặn bẩn hay hóa chất trên bề mặt và các khe kẽ.
- Để khô hoàn toàn: Chờ cho bề mặt đá khô hẳn (có thể cần vài giờ hoặc hơn tùy điều kiện).
- Chống thấm: Nếu cần thiết và theo yêu cầu, phủ một lớp hóa chất chống thấm chuyên dụng cho granito để bảo vệ đá khỏi các vết bẩn và ẩm ướt trong tương lai. Thi công theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Giai đoạn 6: Kiểm tra Chất lượng và Bàn giao
- Kiểm tra độ bóng bằng mắt thường dưới ánh sáng tốt hoặc bằng máy đo độ bóng. Đảm bảo độ bóng đồng đều, không còn vết xước, vết ố hay quầng hóa chất. Kiểm tra các cạnh, góc và khu vực khó tiếp cận.
- Thu dọn dụng cụ, vật liệu, tháo dỡ che chắn.
- Vệ sinh sạch sẽ khu vực thi công.
- Bàn giao cho khách hàng/bộ phận quản lý và ghi nhận kết quả.
Các điểm kỹ thuật quan trọng
- Kiểm soát nhiệt độ: Trong quá trình đánh bóng, cần duy trì nhiệt độ từ 120-140°C để đảm bảo phản ứng tối ưu giữa chất đánh bóng và đá.
- Kiểm soát áp lực: Áp dụng áp lực phù hợp khi đánh bóng, thường trong khoảng 4-8MPa, với thời gian ép từ 3-15 phút.
- Xử lý mối nối: Đặc biệt chú ý xử lý kỹ các mối nối giữa các bậc thang để đảm bảo tính thẩm mỹ tổng thể.
Xử lý sự cố trong quá trình mài đánh bóng cầu thang granitor:
- Bề mặt không đều màu/độ bóng: Kiểm tra lại quy trình mài/đánh bóng, đảm bảo di chuyển máy đều, áp lực ổn định. Có thể cần đánh bóng lại khu vực bị lỗi. Nguyên nhân có thể do áp lực tay không đều hoặc hóa chất phân bổ không đều.
- Còn vết xước: Quay lại bước mài với grit phù hợp để loại bỏ vết xước, sau đó thực hiện lại các bước tiếp theo. Nguyên nhân có thể do bỏ sót grit hoặc chưa mài đủ thời gian ở grit trước đó.
- Bề mặt bị “cháy”: Do ma sát quá lớn, thiếu nước làm mát khi đánh bóng.Cần mài lại khu vực bị cháy với grit mịn hơn rồi đánh bóng lại.
- Vết ố không hết: Một số vết ố thấm sâu có thể cần hóa chất chuyên dụng hoặc không thể loại bỏ hoàn toàn bằng mài bóng. Xác định loại vết ố để tìm giải pháp phù hợp (ví dụ: dùng thuốc tẩy rỉ sét chuyên dụng cho đá – )
Bảo trì Định kỳ:
- Để duy trì độ bóng, cần có kế hoạch bảo trì định kỳ (ví dụ: vệ sinh hàng ngày bằng hóa chất trung tính, đánh bóng lại nhẹ nhàng định kỳ 6 tháng – 1 năm tùy mức độ sử dụng).
- Giải quyết ngay các nguyên nhân gốc gây hư hỏng (ví dụ: đặt thảm chùi chân ở lối vào để giảm cát bụi, xử lý ngay các vết đổ tràn).
Tài liệu Tham khảo:
- Kiến thức chung về quy trình đánh bóng đá từ các nguồn kỹ thuật.
- Hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất máy móc và hóa chất.
Phê duyệt:
| Chức vụ | Họ và Tên | Chữ ký | Ngày |
| Người soạn thảo | 31/03/2025 | ||
| Người phê duyệt |
BẢNG GIÁ THAM KHẢO DỊCH VỤ MÀI ĐÁNH BÓNG PHỤC HỒI CẦU THANG GRANITO TẠI VIỆT NAM – 150k/m2
(Cập nhật ước tính đến T4/2025)
| Hạng Mục / Mức Độ Phục Hồi | Mô Tả Công Việc | Đơn Vị Tính | Đơn Giá Tham Khảo (VNĐ) | Ghi Chú |
| Đánh Bóng Bảo Dưỡng | Áp dụng cho bề mặt còn tương đối tốt, ít trầy xước, chỉ bị mờ nhẹ. Chủ yếu làm sạch và dùng hóa chất đánh bóng. | m² | 150.000 – 250.000 | Không bao gồm mài sâu. |
| Mài Phục Hồi Tiêu Chuẩn | Bề mặt có vết trầy xước, ố mờ. Bao gồm mài vài bước bằng đĩa kim cương (grit trung bình đến cao) và đánh bóng. | m² | 250.000 – 450.000 | Mức độ phổ biến nhất. |
| Mài Phục Hồi Sâu / Toàn Diện | Bề mặt xuống cấp nặng, xước sâu, mấp mô, ố nặng. Bao gồm mài phá (grit thấp), mài mịn nhiều bước và đánh bóng. | m² | 400.000 – 700.000+ | Tốn nhiều thời gian và vật tư nhất. |
| Xử Lý Vết Nứt, Mẻ (Vá đá) | Sử dụng keo chuyên dụng đồng màu để xử lý các vết nứt, mẻ cạnh trước khi mài. | Mét dài / Điểm | Báo giá riêng | Tính theo độ dài vết nứt hoặc số lượng điểm cần vá. |
| Xử Lý Vết Ố Đặc Biệt | Sử dụng hóa chất chuyên dụng để tẩy các vết ố cứng đầu (rỉ sét, thấm dầu…). | m² / Vị trí | Báo giá riêng | Hiệu quả tùy thuộc vào loại ố và thời gian thấm. |
| Chống Thấm (Phủ Sealer) | Phủ lớp hóa chất chống thấm sau khi đánh bóng để bảo vệ bề mặt tốt hơn. | m² | 80.000 – 150.000 | Thường là hạng mục tùy chọn, cộng thêm vào chi phí đánh bóng. |
Ví dụ cách tính (Ước lượng):
- Một cầu thang granito khoảng 15m² bị trầy xước và mờ ở mức độ trung bình (phục hồi tiêu chuẩn).
- Chi phí ước tính: 15m² * (250.000 – 450.000 VNĐ/m²) = 3.750.000 – 6.750.000 VNĐ (chưa VAT và các yêu cầu phát sinh khác).
Lời khuyên:
- Nên liên hệ ít nhất 2-3 đơn vị thi công để nhận báo giá và so sánh.
- Yêu cầu báo giá chi tiết, ghi rõ các hạng mục công việc, loại vật tư sử dụng.
- Hỏi về chế độ bảo hành (nếu có) sau khi thi công.
- Kiểm tra đánh giá, hình ảnh công trình đã thực hiện của nhà cung cấp dịch vụ.
